Bu awtoulagyň başlangyç çykdajylaryny, benziniň çykdajylaryny, elektrik energiýasynyň çykdajylaryny we EV batareýalaryny çalyşmagyň çykdajylaryny öz içine alýar.Batareýalar adatça 100,000 mil we 8 ýyl aralygynda bahalandyrylýar we awtoulaglar adatça iki esse dowam edýär.Soňra eýesi, gaty gymmat bolup bilýän ulagyň ömrüniň dowamynda çalşylýan batareýany satyn alar.
NREL-e görä dürli ulag synplary üçin bir kilometre çykdajy
Okyjylar, EV-leriň benzin awtoulaglaryndan arzan düşýändigi baradaky habarlary gören bolmagy mümkin;muňa garamazdan, bular adatça batareýany çalyşmak üçin çykdajylary öz içine alýan “ýatdan çykaran” gözleglere esaslanýar.EIA we NREL-iň hünärmen ykdysatçylary, takyklygy peseldýändigi sebäpli şahsy tarapdan gaça durmagy maslahat berýärler.Olaryň işi, näme bolmak isleýändigini däl-de, näme boljagyny çaklamakdyr.
Çalyşyp bolýan batareýalar elektrik ulaglarynyň bahasyny aşaklatýar:
· Awtoulaglaryň köpüsi günde 45 kilometrden az sürýär.Soň bolsa, köp günüň dowamynda arzan bahaly, pes aralyk batareýany (100 mil) ulanyp, bir gije zarýad berip bilerler.Uzyn syýahatlarda has gymmat, uzak dowam edýän batareýalary ulanyp ýa-da ýygy-ýygydan çalşyp bilerler.
· Häzirki EV eýeleri 20% -den 35% -e çenli peselenden soň batareýalary çalşyp bilerler.Şeýle-de bolsa, çalşylýan batareýalar has uzaga çekýär, sebäbi olar ulalansoň pes kuwwatly batareýalar hökmünde elýeterlidir.Sürüjiler täze 150 kWt sagat batareýa bilen 50% peselýän köne 300 kWt batareýanyň arasyndaky tapawudy görmezler.Bularyň ikisi hem ulgamda 150 kWt sagatda görkeziler.Batareýalar iki esse uzyn bolsa, batareýalar iki esse az bolýar.
Pul ýitirmek howpy bilen çalt zarýad beriş stansiýalary
Çalt zarýad beriş stansiýasyny göreniňizde, wagtyň näçe göterimi ulanylýar?Köp halatlarda kän däl.Munuň sebäbi zarýad bermegiň oňaýsyzlygy we ýokary bahasy, öýde zarýad bermegiň aňsatlygy we elektrik ulaglarynyň sanynyň ýeterlik däldigi bilen baglanyşykly.Pes peýdalanmak köplenç platforma çykdajylaryndan platforma girdejisinden ýokary bolýar.Bu ýagdaý ýüze çykanda, stansiýalar ýitgileriň öwezini dolmak üçin döwlet gaznalaryny ýa-da maýa goýum gaznalaryny ulanyp bilerler;garamazdan, bu “bejeriş serişdeleri” dowamly däl.Elektrik stansiýalary çalt zarýad beriş enjamlarynyň gymmatlygy we elektrik hyzmatynyň bahasy sebäpli gaty gymmat.Mysal üçin, 50 kWt batareýany 20 minutda (150 kWt × [20 ÷ 60]) zarýad bermek üçin 150 kWt gözenek güýji talap edilýär.Bu 120 öýüň sarp edýän mukdary bilen deňdir we muny goldamak üçin gözenek enjamlary gaty gymmat (ABŞ-nyň ortaça öýi 1,2 kWt sarp edýär).
Şol sebäpli çalt zarýad berýän stansiýalaryň köpüsinde köp sanly setlere girip bolmaýar, bu bir wagtyň özünde birnäçe awtoulag çalt zarýad berip bilmeýär.Bu aşakdaky wakalara sebäp bolýar: haýal zarýad bermek, müşderiniň göwnünden turmak, stansiýany pes ulanmak, bir müşderi üçin has köp çykdajy, stansiýanyň girdejisi we ahyrky netijede stansiýa eýeleri az bolar.
Köp EV-ler we köplenç köçelerde awtoulag duralgasy bolan şäher, çalt zarýad bermegi has tygşytly eder.Alterna-da bolmasa, oba ýa-da şäher eteklerinde çalt zarýad beriş stansiýalary köplenç pul ýitirmek howpy astyndadyr.
Çalyşýan batareýalar aşakdaky sebäplere görä çalt zarýad beriş stansiýalarynyň ykdysady ukyplylygyna töwekgelçiligi peseldýär:
· Grounderasty alyş-çalyş otaglaryndaky batareýalar has haýal zarýad alyp, zerur hyzmat güýjüni azaldyp, zarýad beriş enjamlarynyň çykdajylaryny azaldyp biler.
Çalyşma otagynda batareýalar gije ýa-da täzelenip bilýän çeşmeler doýup, elektrik energiýasy arzan bolanda güýç çekip biler.
Seýrek ýer materiallary seýrek we gymmat bolmak howpy astyndadyr
2021-nji ýyla çenli dünýäde takmynan 7 million elektrik ulagy öndüriler.Önümçilik 12 esse artdyrylsa we 18 ýyl işlese, elektrik ulaglary dünýäde 1,5 milliard gaz ulagynyň ornuny tutup, transporty dekarbonlaşdyryp biler (7 million × 18 ýyl × 12).Şeýle-de bolsa, EV-ler adatça seýrek litiý, kobalt we nikel ulanýarlar we sarp ediliş ýokarlan halatynda bu materiallaryň bahalaryna näme boljagy belli däl.
EV batareýanyň bahasy adatça ýyl-ýyldan peselýär.Şeýle-de bolsa, bu maddy ýetmezçilik sebäpli 2022-nji ýylda bolup geçmedi.Gynansagam, seýrek ýer materiallary has seýrek bolup, batareýanyň bahasynyň ýokarlanmagyna sebäp bolup biler.
Çalyşýan batareýalar seýrek toprak materiallaryna garaşlylygy azaldýar, sebäbi seýrek ýer materiallaryny ulanýan pes derejeli tehnologiýalar bilen has aňsat işläp bilýär (mysal üçin LFP batareýalary kobalt ulanmaýar).
Zarýad bermek garaşmak käwagt amatsyz bolýar
Çalyşýan batareýalar ýangyç wagtyny gysgaldýar, sebäbi çalyşmalar çalt.
Sürüjiler käwagt aralyk we zarýad almak barada aladalanýarlar
Ulgamda köp çalyşmak kameralary we ätiýaçlyk batareýalary köp bolsa, çalyşmak aňsat bolar.
Elektrik öndürmek üçin tebigy gaz ýakylanda CO2 çykýar
Torlar köplenç köp çeşmeler bilen işleýär.Mysal üçin, islendik wagt şäher elektrik energiýasynyň 20 göterimini ýadro energiýasyndan, 3 göterimi gün energiýasyndan, 7 göterimi ýelden we 70 göterimi tebigy gaz desgalaryndan alyp biler.Gün fermalary gün şöhle saçanda elektrik öndürýär, ýel fermalary şemal bolanda elektrik öndürýär we beýleki çeşmeler az aralyk bolýar.
Haçan-da bir adam EV zarýad berse, iň bolmanda bir güýç çeşmesisetde çykyşy artdyrýar.Köplenç çykdajy ýaly dürli pikirler sebäpli diňe bir adam gatnaşýar.Şeýle hem, gün fermasynyň önümçiliginiň üýtgemegi mümkin däl, sebäbi gün ýaşýar we güýji adatça sarp edilýär.Alterna-da bolmasa, gün fermasy “doýgun” bolsa (ýagny, aşa köp bolany üçin ýaşyl güýji zyňmak), onda zyňmagyň ýerine önümini artdyryp biler.Adamlar EV-ni çeşmeden CO2 çykarmazdan zarýad alyp bilerler.
Çalyşyp bolýan batareýalar, elektrik öndürmekden CO2 zyňyndylaryny azaldýar, sebäbi täzelenýän energiýa çeşmeleri doýanda batareýalar güýçlendirilip bilner.
CO2 seýrek toprak materiallaryny gazanda we batareýalar ýasalanda çykýar
Çalyşýan batareýalar batareýa önümçiliginde CO2 zyňyndylaryny azaldýar, sebäbi seýrek ýer materiallaryny ulanýan kiçi batareýalar ulanylyp bilner.
Ulag 30 trillion dollarlyk mesele
Dünýäde takmynan 1,5 milliard gaz ulagy bar we eger elektrik ulaglary bilen çalşylsa, hersiniň bahasy 20 trillion dollar, umumy bahasy 30 trillion dollar (1,5 milliard × 20,000 dollar).Gözleg we gözleg çykdajylary, meselem, ýüzlerçe milliard dollarlyk goşmaça gözlegleriň netijesinde 10% azalsa dogry bolar.Ulagy 30 trillion dollarlyk mesele hökmünde görmeli we şoňa görä hereket etmeli, başgaça aýdylanda has köp gözleg we gözleg.Şeýle-de bolsa, R&D çalşylýan batareýalaryň bahasyny nädip azaldyp biler?Grounderasty infrastrukturany awtomatiki gurýan maşynlary gözläp başlap bileris.
Netijede
Çalyşyp boljak batareýalary öňe geçirmek üçin hökümetler ýa-da fondlar aşakdaky standartlaşdyrylan ulgamlaryň ösüşini maliýeleşdirip bilerler:
· Elektromehaniki çalyşýan elektrik ulagyň batareýa ulgamy
· EV batareýasy bilen zarýad bermegiň arasynda aragatnaşyk ulgamymehanizmi
· Awtoulag bilen batareýany çalyşmak stansiýasynyň arasynda aragatnaşyk ulgamy
· Elektrik seti we ulagyň görkeziş paneli arasynda aragatnaşyk ulgamy
· Smartfon ulanyjy interfeýsi we töleg ulgamynyň interfeýsi
· Dürli ululykdaky çalyşmak, saklamak we zarýad bermek mehanizmleri
Prototip derejesine çenli doly ulgamy ösdürmek onlarça million dollar sarp edip biler;Şeýle-de bolsa, global ýerleşdirme milliardlarça dollar sarp edip biler.
Iş wagty: 16-2022-nji dekabry